Το ΣτΕ σώζει το ένα από τα δύο διατηρητέα της Αρεοπαγίτου

Το ΣτΕ σώζει το ένα από τα δύο διατηρητέα της Αρεοπαγίτου

Το Μουσείο και όχι η νεοκλασική διατηρητέα πολυκατοικία επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου 17 διασπά την ενότητα του χώρου ανάμεσα στον Παρθενώνα και την νότια κλιτύ του ιερού βράχου, ενώ την ίδια στιγμή το ίδιο το κτίριο του Μουσείου δεν αποτελεί πολιτιστικό αγαθό!

Οι παραπάνω διαπιστώσεις περιλαμβάνονται στην υπ' αριθμόν 2338/2009 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία σώζεται από την κατεδάφιση το νεοκλασικό κτίριο, η απόλυτη προστασία του οποίου είχε αρθεί με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού, προς χάριν του νέου Μουσείου. Σύμφωνα με το ΣτΕ, η επίμαχη υπουργική απόφαση είναι άκυρη, καθώς "η προβλεπόμενη στις διατάξεις του νόμου 3082/02 για την άρση προστασίας ακινήτου μνημείου δεν δικαιολογείται χάριν κινητών αγαθών, εκτός κι αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι για τους οποίους η προστασία και η ανάδειξη κινητού μνημείου επιβάλλουν την διατήρησή του σε συγκεκριμένη θέση, όπως στην περίπτωση κινητών μνημείων που βρίσκονται σε αρχαιολογικούς χώρους ή αποτελούν μέρος συνόλου πολιτιστικών αγαθών και συνιστούν αδιάσπαστο στοιχείο του χώρου ή του συνόλου αυτού". Στη απόφαση υπογραμμίζεται ότι "δεν είναι κατ' αρχήν επιτρεπτή η καταστροφή στοιχείων τα οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για την διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, καθώς και η επέμβαση η οποία συνεπάγεται τη μεταβολή του πολεοδομικού ιστού, αρχιτεκτονικού συνόλου ή την άρση της φυσιογνωμίας ή την διατάραξη της ομοιογένειας ορισμένου τοπίου". Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της απόφασης, σύμφωνα με την οποία "το ίδιο το κτίριο του ΝΜΑ δεν αποτελεί πολιτιστικό αγαθό για την προστασία και την ανάδειξη του οποίου θα είχε εφαρμογή η παραπάνω διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 του ν. 3028/2002, ούτε μπορεί να θεωρηθεί για την εφαρμογή της διατάξεως αυτής ως στοιχείο του ενιαίου αρχαιολογικού χώρου του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης και της νότιας κλιτύος του, λόγω των εκθεμάτων του που προέρχονται από το χώρο αυτό, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι αν θεωρηθεί ότι στο χώρο αυτό περιλαμβάνεται στο οικοδομικό τετράγωνο στο οποίο βρίσκονται η επίμαχη πολυκατοικία και το Μουσείο, η ενότητα του χώρου διασπάται από την ανέγερση του τελευταίου." "Ειδικότερα" -καταλήγει το ΣτΕ- "το γεγονός ότι στο Μουσείο στεγάζονται γλυπτά που έχουν αποσπαστεί από τον Παρθενώνα δεν συνιστά κατ'αρχήν λόγο εφαρμογής της προαναφερόμενης διάταξης για την προστασία και ανάδειξη των εκθεμάτων αυτών, εφόσον πάντως διασφαλίζεται η οπτική επαφή μεταξύ αυτών και του ακινήτου μνημείου από το οποίο είχαν αποσπαστεί, δεδομένου άλλωστε ότι στην οπτική επαφή απέβλεψε και η Διοίκηση κατά τη χωροθέτηση και το σχεδιασμό του Μουσείου κατά τα διαλαμβανόμενα στις προηγούμενες σκέψεις". Το δικαστήριο, τέλος, απέρριψε τους ισχυρισμούς του ΥΠΠΟ, που πιθανολογούσε ότι η κατεδάφιση του διατηρητέου θα αποκάλυπτε αρχαιολογικά ευρήματα. Σύμφωνα με το ΣτΕ, "η αναφορά σε πιθανολόγηση αποκάλυψης αρχαιοτήτων είναι αόριστη και δεν θεμελιώνει άρση της προστασίας του επίμαχου κτιρίου".