Σελίδες

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

The worst naval tragedy ever - The sinking of Oria 12th of February 1944

Oria was one of the 26 Norwegian ships interned in North and West Africa 1940-1942 -Not all sources agree on the facts, though they all agree she was renamed Ste Julienne after having been requisitioned by the Vichy French.As mentioned, some sources say she was sunk while trying to escape a submarine attack. There seems to be some disagreement on this as well. Theodor Dorgeist, who posted one of the messages, says that Oria on Febr. 11-1944 at 17:40 departed Rhodes for Piræus with 4233 Italian prisoners, 30 guards and 60 German soldiers, but stranded in a storm on Febr. 12, broken down on the Gaidaroneos Reefs (? German is not my strongest language, I also believe she had different managers by then), afterpart capsized and sank, forepart under water to the foremast (?). By Febr. 14, 49 prisoners, 6 soldiers(?) and 5 crew (including the captain and 1st Engineer) had been rescued. So according to this post the "trying to escape a submarine attack" theory is incorrect. Another response to one of the Oria queries on my Forum refers to a website on Dutch submarines (ref. external link below) which indicates the Dutch Dolfijn may have attacked Oria on Jan. 31-1944 at 8:18 hrs. "3 torpedoes were fired but they missed the target and exploded at the end of their runs. Position: West of Stampalia." [..31 Jan 1944 at 8:18 hrs: Dolfijn (1) attacks an German merchant, possibly the ss Oria. Three torpedoes are fired, but they miss the target and explode at the end of their runs. Position: West of Stampalia... near Rhodos
12th of February 1944 Oria  escorted by three German destroyers the TA16 - TA17 and  TA19, hits the small island PATROKLOS just outside Attica - Greece and sinks in a short time. Almost all Italians prisoners of war sunk (only 49 saved out of 4233 )  with the ship, unable to escape.
-------------------------------------------------------------------
Το πλοίο εκτοπίσματος 2.127 τόνων ναυπηγήθηκε το 1920 στην Αγγλία. Χρησιμοποιήθηκε από τις Γερμανικές δυνάμεις αφού καταλήφθη σε πολλές επιχειρήσεις στη Βόρεια Θάλασσα και Μεσόγειο.
Στις 7 Φεβρουαρίου 1944 αναχωρεί από τη Ρόδο με 4.233 Ιταλούς αιχμαλώτους με τη συνοδεία 3 ελαφρών αντιτορπιλικών των ΤΑ 16, ΤΑ 17 και ΤΑ 19, Ιταλικών πλοίων που είχαν καταληφθεί από τους Γερμανούς.
Στο πλοίο επιβαίνουν 30 Γερμανοί στρατιώτες ως φρουρά ενώ άλλοι 60 περίπου το χρησιμοποιούν σαν μεταφορικό μέσο. Το πλήρωμά του αποτελείται από 5 άτομα έναν Ελληνα μηχανικό και τον Νορβηγό καπετάνιο Bjarne Rasmussen. Στη διάρκεια του ταξιδιού κοντά δέχεται επίθεση από το Oλλανδικό υποβρύχιο Dolphin κοντά στην Αστυπάλαια με τρείς τορπίλες οι οποίες περνούν λίγα μόλις μέτρα από την πρύμνη του.
Στις 12 Φεβρουαρίου και ώρα περίπου 18.30 πλέει ανοιχτά του Σουνίου ενώ ο καιρός είναι εξαιρετικά κακός. Ανεμοι εντάσεως 10 μποφώρ σπρώχνουν το φορτηγό στα βράχια της νησίδος Πάτροκλος. Ο Αριστοτέλης Ζερβούδης αναφέρει ότι στα ημερολόγια των συνοδευτικών πλοίων αναφέρεται ότι είχε υποδειχθεί η πορεία του πλοίου με λεπτομέρειες ώστε να μπορέσει να αποφύγει τον Πάτροκλο και επικίνδυνες ξέρες. Αυτό το αναφέρω γιατί πολύ συχνά σε παρόμοιες τραγωδίες έχουν διαρρεύσει φήμες για σκοπιμότητες εξόντωσης των Ιταλών αιχμάλωτων με πρόσχημα το δυστύχημα. Στην περίπτωση αυτή όμως φαίνεται πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο.To Oria παρασυρόμενο από τα κύματα προσέκρουσε στο νοτιοανατολικά άκρο της νησίδας Πάτροκλος. Το πλοίο λίγο μετά την πρόσκρουση κόπηκε στα 2 και βυθίστηκε σε πολύ λίγο χρόνο. Το ένα κομμάτι συνέχισε να επιπλέει τουμπαρισμένο όμως ενώ πολλοί επιβαίνοντες είχαν εγκλωβιστεί μέσα. Συνεχίζω την ιστορία από υλικό που συνέλεξα από το βιβλίο του Βασίλη Μεντόγιαννη «53 ημέρες 1942» (επίσης αυτοδύτης ερευνητής και συγγραφέας) που αναφέρεται στη μάχη της Λέρου και έχει σχέση με την ιστορία καθώς πολλοί Ιταλοί που επέβαιναν είχαν αιχμαλωτιστεί σε αυτή τη μάχη. Στην έρευνα αυτή είχα συμμετάσχει και εγώ σε μικρό βαθμό. Την επόμενη μέρα 13.2 πέντε ρυμουλκά από τον Πειραιά έσπευσαν σε βοήθεια. Μόνο ένα, το Vulkan κατάφερε να προχωρήσει στην αγριεμένη θάλασσα και να φτάσει στο σημείο του ναυαγίου. Εκεί βρήκε στο βυθισμένο μέρος λίγους επιζώντες να κρατούνται από τα κατάρτια ενώ κάποιοι άλλοι κατάφεραν να βγούν στην ακτή, πολλοί σοβαρά τραυματισμένοι. Επίσης εντόπισαν 5 Ιταλούς που είχαν εγκλωβιστεί στο αναποδογυρισμένο μέρος.Η επιχείρηση απεγκλωβισμού με ένα τρυπάνι που διέθετε το ρυμουλκό απέτυχε λόγω των πολύ άσχημων καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν Στις 14 του μήνα κατάφερε να προσεγγίσει και δεύτερο ρυμουλκό το Titan ενώ ο απεγκλωβισμός έγινε τελικά 5 ολόκληρες ημέρες μετά το ναυάγιο και οι επιζώντες αντίκρισαν το φως του ήλιου σε κατάσταση πολύ ισχυρού σόκ.
Από το ναυάγιο επέζησαν μόνο 49 Ιταλοί. Πνίγηκαν και 15 Γερμανοί
ενώ το πλήρωμα, ο καπετάνιος και ο Ελληνας μηχανικός διασώθηκαν.!!?? Το βιβλίο φιλοξενεί και δηλώσεις ηλικιωμένων κατοίκων των Λεγραινών. Ο Κων/νος Κωνσταντόπουλος δήλωσε ότι το πλοίο μετέφερε και λάδι γιατί πολλά βαρέλια με λάδι βγήκαν στη ξηρά αλλά και η θάλασσα τις ημέρες του ναυαγίου είχε γεμίσει λάδι που είχε χυθεί και επέπλεε στην επιφάνεια. Το 1958 είπε ένας αγρότης που όργωνε το χωράφι του στην παραλία Κόρακας, ακτή των Λεγραινών, απέναντι από το σημείο που συνέβη το ατύχημα βρήκε ένα κρανίο και στη συνέχεια και άλλα, χιλιάδες ανθρώπινα οστά. Οι Ιταλοί ήρθαν μεταξύ του 1960 και 1965 και συνέλεξαν τα οστά που βρήκε ο αγρότης και όσα άλλα βρήκαν σε ένα ομαδικό τάφο που έφτιαξαν οι Γερμανοί τις επόμενες ημέρες του ναυαγίου. Όπως συμπλήρωσε όμως ο Γιάννης Κωνσταντόπουλος υπήρχαν και άλλοι τάφοι στην ευρύτερη περιοχή που είχαν σκάψει οι ντόπιοι αφού η θάλασσα έβγαζε πτώματα τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο. Θυμήθηκε την επομένη του ναυαγίου που είχε δεί ξεβρασμένα στην ακτή τουλάχιστον 1500 πτώματα και τα παρομοίασε με ξεβρασμένα ψάρια. Ενας βορειοανατολικός άνεμος σπάνιος στην περιοχή έφερε τα πτώματα στην ακτή. Μεταπολεμικά πρέπει να έγινε ανέλκυση του μεγαλύτερου μέρους του ναυαγίου αφού σήμερα στον βυθό δεν υπάρχουν παρά συντρίμμια, βαρέλια, ανεμοδόχος και υπολείμματα ανθρώπινων οστών. Συγκίνηση προκαλούν οι καραβάνες, τα παγούρια και τα άρβυλα που είναι σπαρμένα στον τόπο του ναυαγίου και οι αυτοδύτες που επισκέφτηκαν το ναυάγιο βεβαιώνουν πως είδαν χαραγμένα μηνύματα προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Επίσης υπάρχουν βλήματα και κάλυκες. Το Ορια ήταν οπλισμένο με ένα ημιαυτόματα αντιαεροπορικό C30 και ένα πυροβόλο των 88 χιλιοστών.

Ο Αριστοτέλης Ζερβούδης αναφέρει στο άρθρο του στο περιοδικό «Πόλεμος και Ιστορία» ότι μετά την τραγωδία διατάχτηκε ένορκη διοικητική εξέταση από την Γερμανική διοίκηση Αιγαίου η οποία έγινε για λόγους τακτικής παρά ουσίας και υπήρξε γενικότερη γραμμή συγκάλυψης του γεγονότος. Ο ίδιος προσπάθησε να επικοινωνήσει με τις Ιταλικές αρχές και την Ιταλική πρεσβεία για τα ευρήματα , προσωπικά αντικείμενα και ανθρώπινα μέλη που ανακαλύφθηκαν αλλά δεν έλαβε συγκεκριμένη απάντηση και από όσο γνωρίζω μέχρι σήμερα δεν υπήρχε αποτέλεσμα. Κάτι ανάλογο συνέβη και στην Κεφαλλονιά με την ανακάλυψη του ναυαγίου του επιβατικού Αρντέννα με τη διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή συνεργείο του RAI ήρθε στην Κεφαλονιά για να κινηματογραφήσει το ναυάγιο αλλά ζητήθηκε «παράβολο» από την εφορία εναλίων αρχαιοτήτων –παράλογα υψηλό σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχω – και το συνεργείο γύρισε άπρακτο στην Ιταλία. 

2 σχόλια:

Damian De Virgilio είπε...

Thank you for this informative post. I have reason to believe that my grandfather was one of the Italian prisoners who perished in this tragedy. Did you happen to come across any lists of victims in your research?

arpakola είπε...

Not realy. No one was keeping records during the German occupation